Omuz Ağrıları ve Tedavisi
Omuz Ağrısı Nedir?
Omuz eklemini çevreleyen kapsül dediğimiz bir eklem kılıfı bulunur. Şayet kapsülde yapışıklığa neden olacak bir durum olursa, donuk omuz hastalığı ile karşılaşılır.
Kapsülün üzerinde ligaman dediğimiz, eklemi birbirine bağlayan bağlar vardır. Bunlarda oluşan aşırı zorlama veya gevşeklik, omuz ekleminde yarı veya tam omuz çıkıklarına neden olacaktır.
Bu bağların üzerinde ise kas kirişleri bulunur. Bu tendonlarda omuzun hareket etmesinden sorumludur. Omuzda rotator kaf denilen dört adet önemli döndürücü tendon bulunur. Bunların yırtılması da ağrılara neden olabilmektedir.
Omzumuzda, eklemin daha rahat hareket etmesini sağlayan, subakromial denen vücudun en büyük keseciklerinden birisi (bursa) bulunur. Bunda da romatizmal iltihap oluşabilir.
En nihayet tüm bunların üzerinde omuza şekil veren en güçlü kaslardan biri olan deltoid kası bulunur.
Tüm bu yapıların bir veya birkaçında oluşacak zedelenme, zorlanma, yırtılma ve travma gibi nedenler, başka şikayetlerin yanı sıra omuz ağrısına da neden olacaktır.
Üst kol kemiği olan humerus, kürek kemiği olan scapula ve köprücük kemiği denen klavikula arasında oluşan bölge, omuz ekleminin yerleştiği alandır. Omuz eklemi dört yöne birden hareket edebilen ve çok hareketli olan bir eklemdir.
Omuz ağrıları omuz ekleminden kaynaklansa da, başka bölgelerden omuza yansıyan ağrılar da olabilir. Bunun en sık görülen örneği boyun fıtığıdır.
Omuz ağrıları yukarıda anlatılan tüm bileşenlerin bir veya birkaçında meydana gelebilecek anormal nedenlerle olabilmektedir.
Omuz Ağrısı Nedenleri Nelerdir?
Omuz ağrısının en sık karşılaşılan nedenleri, kendi anatomik yapısından kaynaklı olanlarıdır. Başta omuz tendonlarında sıkışma, donuk omuz, tendonlarda kalsiyum birikimiyle oluşan kalsifik tendinitler, omuz gevşekliği ya da omuz yarı çıkıkları, miyofasial ağrı denen omuz çevresindeki kasların zorlanması karşılaşılan en sık nedenler arasında sayılabilmektedir. Önemli diğer bir sebep de inmeler sonucu görülen omuz ağrısıdır.
Daha az olarak da genellikle omuz dışı nedenler sayılabilir. İltihaplı romatizmalar, akciğer üst bölge kanserleri, karaciğer, safra kesesi, dalak problemleri ile boyun fıtıkları bu grup içinde en sık görülenlerdir.
- Omuza alınan darbeler, travmalar
- Köprücük kemiği kırılması
- Bursit, fibrozit, miyozit,tendinit
- Omuz kırık ve çıkıkları
- Sürekli yan ve yanlış pozisyonda yatmak
- Omurganın zedelenmeleri
- Ağır yük kaldırma, cam silme gibi faaliyetler
- Omuz sıkışma sendromu
- Kalp damar hastalıkları, kronik akciğer hastalığı, diyabet, boyun hastalıkları gibi durumlarda da omuz ağrıları görülebilir.
- İnme (yarım felç)
Omuz Ağrısı Yanında Görülen Belirtileri Nelerdir?
Şikayet genellikle ağrı olsa da omuzda hissedilen hassasiyet, ısı artışı, kızarıklık, omuz hareketlerinde azalma, omuz çıkıklarında görülen apolet bulgusu, omuzda sertlik veya kitle saptanması gibi belirtilerlerle karşımıza çıkabilirler.
Omuz Ağrısında Teşhis Nasıl Konmalıdır?
Hastadan alınacak hikaye ve özellikle yapılacak iyi bir omuz muayenesi ile genellikle teşhis konacaktır. Omuz ağrısının çok büyük bölümü yumuşak doku kaynaklıdır. Kireçlenmeler daha ileri yaşlarda görüldüğü için, çekilecek normal düz filmlerde görülemeyebilir. Tomogrofi nadiren gerekir. Omuzu en iyi değerlendiren yöntem MR tekniğidir. Kemik ve yumuşak dokuları son derece iyi gösterir. Sinir yaralanması düşünülen olgularda ise EMG gerekebilir.
Omuz Ağrısı Nasıl Tedavi Edilmelidir?
Sıklıkla kas zorlanması ve yanlış hareketler sonrası oluşan omuz ağrıları, kısa sürede kendiliğinden iyileşir. Travmaya bağlı omuz yaralanmalarında ise acil müdahale gerekebilir.
Omuz ağrısı nedenleri çok çeşitlidir. Tümörlerden travmalara kadar geniş bir yelpazede gözlenir. Bu nedenle öncelikle ateş, gece olan omuz ağrısı, kilo kaybı, kol hareketleriyle değişmeyen ve ağrı kesicilere cevap vermeyen omuz ağrılarında öncelikle tümör ve enfeksiyonlar akla gelmeli ve mutlaka ayırt edilmelidir. Diğer nedenler de ekarte edildikten sonra asıl nedene odaklanılarak tedavi planlanmalıdır. Omuz ağrısı yapan patolojilerin çoğunda fizik tedavi uygulanmaktadır.
Akut gelişen ağrılarda buz uygulaması son derece yararlıdır. Omuz mümkün olduğu kadar dinlendirilmeli, az kullanılmalı ve antiinflamatuar ilaçlar kullanılmalıdır. Günde 3-5 kez olmak üzere 15’er dakika uygulanacak buz tedavisi ile oldukça iyi sonuçlar alınmaktadır.
Kolunu taşıyamayacak kadar şiddetli ağrısı olan hastalar ya da travmaya uğramış kişilerde omuz askısı kullanılmalıdır. Askı süresi mümkün olduğu kadar kısa tutulmalıdır.
Kronik ağrılarda tedavi yaklaşımı daha farklıdır. Bu aşamada fizik tedavi yöntemleri önemli bir yer tutmaktadır. Eklem hareket açıklığını ve kas gücünü artırmaya yönelik egzersiz uygulamalarıyla birlikte ESWT’nin faydası olabilir.