Eklem Ağrıları ve Tedavisi
EKLEM AĞRISI
Eklem Ağrısı Nedir?
Eklemler, vücuttaki kemiklerin düzenli bir şekilde hareket etmesini sağlayan etrafı kıkırdak, bağ dokusu, tendon ve kaslarla çevrili yapılardır. Bu yapıların herhangi birinde meydana gelebilecek incinme, zorlanma ve zedelenme inflamasyon yoluyla eklem ağrılarına yol açacaktır.
Eklem ağrıları deyince akla sıklıkla kemiklerin ağrıması gelse de, gerçekte ağrıyı yapan kemikler arası ve kemik etrafındaki yumuşak dokulardır.
Eklem ağrısının en bilinen nedeni osteoartrit adını verdiğimiz eklem kireçlenmeleridir. Genellikle ileri yaşlarda ortaya çıkan osteoartritte eklem sıvısında azalma ve/veya kıkırdak dokusunun gücünü kaybetmesi gibi nedenler ön planda görülmektedir.
Eklem Ağrısı Nedenleri Nelerdir?
Eklem ağrılarının çok fazla nedeni vardır. Bunlardan belli başlıları;
- Fibromiyalji,
- Kemik erimesi (osteoporoz) ,
- Eklemlerde inflamasyon ,
- Bursa ve tendon iltihabı,
- Gut hastalığı,
- Avasküler nekroz,
- Eklemlerde burkulma ve zedelenme,
- Kırık ve çıkıklar,
- Romatoid artrit, SLE (sistemik lupus erimatozis) gibi ramatolojik hastalıklar,
- Kemik ve eklem iltihaplanması,
- Nöromusküler hastalıklar,
- Kemik tümörleri veya metastazlar sayılabilir.
Eklem Ağrısı Yanında Olabilecek Belirtiler Nelerdir?
Genelde ağrının şiddeti ve karakteri kişiden kişiye değişebilir.
- Eklemlerde şişlik ve sertlik,
- Eklemin genişlemesi ve deforme olması,
- Hareket kısıtlılığı ve hareket bozukluğu,
- Hareket esnasında eklemlerden kıtırtı şeklinde ses gelmesi,
- Eklemin olduğu bölgede kızarıklık ve ısı artışı,
- Eklemde kilitlenme (hiç hareket edememe).
gibi değişik nedenler de belirtiler arasında sayılabilir.
Eklem Ağrısı Teşhisi Nasıl Konur?
Genellikle kişiyi hekime götüren neden, duyulan ağrıdır. Alınacak ayrıntılı öykü ve yapılacak ayrıntılı fizik muayene ile şikayetlerin asıl nedeninin saptanmasına çalışılır. Ağrılı olan bölgede hareket kısıtlılığı, şişlik, kızarıklık vb. gibi bulguların olup olmadığı gözlenmelidir. Eklem ağrılarının nedeni sadece kas ve iskelet sistemine bağlı değildir. Bazı sistemik hastalıkların yansıması olarak da eklem ağrıları görülebilir. Bu nedenle lüzum görüldüğü durumlarda ayrıntılı laboratuvar testleri (kan, idrar vs.) istenmeli, yapılacak radyolojik tetkiklerle de (MRI, tomografi gibi), tanıya ulaşmaya çalışılmalıdır.
Eklem Ağrısında Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Eklem ağrısı tedavisinde ki amaç, daha çok hastayı rahatlatarak günlük yaşantısını korumasına yönelik olmalıdır. Bu nedenle de tedavi şekli kişinin yaşam tarzına göre uyarlanmalıdır.
Eklem ağrılarında tedavi planı, ağrıya neden olan hastalığın türüne göre değişiklik gösterecektir. Romatizmal hastalıklarda daha çok antiinflamatuar ilaçlar, fizik tedavi ve kaplıca tedavisi gibi yöntemler uygulanırken, eklem iltihabı, kırık, çıkık gibi tablolarda atel, alçı, splint gibi tedavi yaklaşımları daha ön planda düşünülecektir.
- Kilolu hastalarda aşırı kiloların verilmesi sağlanmalıdır. Kilo vermekle diz, kalça, bel ve ayak eklemlerine binen yük azalacaktır.
- İlaç tedavileri hekimin gerek gördüğü durumlarda ağızdan veya cilde uygulanacak şekilde topikal olarak uygulanmalıdır.
- Fizik tedavi ve rehabilitasyon olarak duruma göre yüzeysel sıcak veya soğuk uygulamalar, masaj, derin ısıtıcılar, hidroterapi, elektroterapi, TENS, traksiyon ve tedavi edici egzersizlerden oluşan programlar hazırlanmalıdır.
- Yararlı egzersizler, hem kilo vermeye faydalı olacak hem de eklem yüzeylerinin korunmasını sağlayacaktır.Kasları güçlendirmek için haftada 3-4 kez ağırlık egzersizleri uygulanmalıdır.
- Eğer bu aşamalara kadar ağrı kontrol edilememişse eklem enjeksiyonları gerekebilir. Enjeksiyon direk eklem içine yapılabilse de yılda 2-3 defadan fazla önerilmemektedir.
- Kaplıca tedavileri, hidroterapi uygulamaları diğer seçeneklerdendir.
Eklem Ağrısından Nasıl Korunabiliriz?
Öncelikle duruş değişikliklerinin düzenlenmesi en önemli unsurların başında gelmektedir.
- Dik durmaya çalışılmalıdır.Dik duruş şekli boyun, bel, kalça ve diz eklemlerini koruyacaktır.
- Tezgah yüksekliği, öne eğilmenizi gerektirmeyecek şekilde ayarlanmalıdır.
- Alçak sandalyede oturup kalkmak diz ve kalçaya fazla yük binmesine neden olur. Bu nedenle yüksek sandalye tercih nedeni olmalıdır.
- Ağırlık kaldırırken, ağırlık gövdeye yakın tutulacak şekilde kavranmalı, kaldırma esnasında bel bölgesinden dönme hareketleri (rotasyon) uygulanmamalıdır. Yerden bir şey alınırken dizler bükülü pozisyonda olmalıdır.