Tendinit ve Bursit Tedavisi
Tendinit Nedir?
Tendonlar, kasların incelerek bağ halini alıp, kemik üzerine tutundukları yapılardır. Tendonlar vücudumuzda yaygın olarak bulunur. Aşırı kullanmaya bağlı olarak bu bağlanma noktalarında inflamasyon (iltihapsız iltihap)ve ödem gelişebilir. Bunun sonucu oluşan bu tablo tendinit olarak adlandırılır.
Tendinit ve bursit genellikle omuz, dirsek, bilek, kalça, diz ve ayak bileğini tutan bir hastalık grubudur. Genellikle ani gelişir ve şiddetli ağrılara neden olabilir.
Tendinit, genellikle aşırı ve hor kullanım ve tekrarlayan hareketler sonucunda meydana gelen kas kirişlerindeki zedelenmedir. Tendinitler özellikle erken dönemlerde tedavi edildiğinde kısa sürede iyileşme gözlenir. Az sayıdaki hastada tekrarlar görülerek kronik bir hal izlenebilir.
Bursit Nedir?
Bursalar kemik, kas, tendon ve deri gibi hareketli yapılar arasında bir yastıkçık görevi gören küçük kese şeklindeki dokulardır. Bursitler eklem bölgelerinde ağrılı şişlikler olarak karşımıza çıkabilir. Bunların iltihaplanması çok ağrılıdır ve tabloya da bursit denmektedir.
Tendinit ve Bursitin Nedenleri Nelerdir?
Tendinit ani bir yaralanma ile oluşabileceği gibi sıklıkla tekrarlanan küçük travmalar sonucu meydana gelir. Bursitin en yaygın nedeni eklemin aşırı kullanılması ya da bursanın direk darbe almasıdır. Genel nedenleri;
- Klavye kullanırken uzun süre aynı hareketin sürdürülerek yazının yazılması, kesme/doğrama gibi işlerin ardı ardına yapılması ve hatta maraton benzeri uzun süre yapılan yürüyüşler
- Makas, pense gibi sıkıştırmalı el aletlerini uzun süreli kullanmak
- Tenis ve benzeri sporları yaparken sürekli backhand tarzı (yani hep benzer) vuruşları tercih etmek
- Yaşlılıkta bacak, kalça ve dirseklerde tendinit ve bursit daha sık ve yaygın olarak görülür.
- Gut, diyabet, kan ve böbrek hastalığı olan kişilerde genellikle bu hastalıklar daha sık görülmektedir.
Tendinit ve Bursit Nasıl Teşhis Edilir?
Hastadan alınan iyi bir tıbbi geçmiş ve yapılacak dikkatli bir fizik muayene ile hastalıktan şüphelenilmelidir. Hastalar genellikle ağrı ile müracat eder. Tendinitte tendon veya tendon kılıfı boyunca belirli noktalarda hassasiyet tespit edilir. Tendonun bağlı olduğu kasa, bir dirence karşı hareket yaptırıldığında ağrı ortaya çıkar. Marangoz, bahçıvan, müzisyen ve atlet gibi meslek gruplarında bursit ve tendinit daha sık görülmektedir.
Çoğu hastada erken dönemde MR, ultrasonografi vb.gibi testler gerekmez. Ağrılar devam ederse veya şikayetlerden mevcut sistemik bir hastalığın sorumlu olduğu düşünülürse, görüntüleme yöntemleri ile kan testleri yapılmalıdır. Bursit gerçek bir iltihap sonucunda, enfeksiyon sonucu meydana geldiyse, iltihabın direne edilmesi gerekebilir.
Tendinit ve Bursit Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi nedene bağlıdır. Neden aşırı kullanma ve yaralanma ise buna yönelik tedbirler alınmalıdır. Bazı hastalarda eklemin korunması ve tutulan bölgenin desteklenmesi gerekebilir. Genel tedavi prensibleri;
- İstirahat; kısa bir süre için eklem istirahate alınmalıdır. Sorun kalça, bacak vs gibi büyük uzuvlarda ise(örn aşil tendonu vb gibi) belli bir süre yük binmesine engel olunmalıdır.
- Soğuk uygulama; günde yaklaşık 2-4 kez 10-15 dakikalık buz uygulamasının kompres olarak yapılmasından fayda görülecektir.
- İlaçlar; NSAİD( kortizon dışı ağrı kesiciler) ve ağrı kesiciler.
- Steroid enjeksiyonları bazı tendinitlerde kısa süreli fayda sağlayabilir.
- Şayet bir enfeksiyon varsa iğne ile direne edilmeli ve uygun antibiyotik başlanmalıdır.
- Destekler; ekleme binen yükü azatmak amacıyla ortezler kullanılabilir.
- Fizik tedavi; geçmeyen tendinitler için güçlendirme ve germe egzersizleri gerekebilir.
Bursit ve tendinit uzun süren rahatsızlıklar oldukları için donuk omuz gibi eklem kısıtlılıkları gelişebilir. Bu durumlarda da fizik tedavi gerekir. Sıcak/soğuk uygulaması, masaj ve kişiye özel akıllı egzersiz programları ile oldukça iyi sonuçlar alınmaktadır.
Tendinit ve Bursitte Alınması Gereken Önlemler Nelerdir?
- Yoğun spor ve egzersiz yapan kişilerde tendinit ve bursit oluşma riski oldukça yüksektir. Bunun için spor ya da egzersiz yapmadan önce ısınma ve germe hareketleri yapmaya özen gösterilmelidir.
- Spor ve egzersizin çok hızlı yapılması bu hastalıklara neden olabilir. Egzersize yavaş başlanmalı, ısındıkça dozajı arttırılmalıdır.
- Egzersizlere uzun süre ara verip tekrar başlamak tendinit ve bursite neden olabilmekedir. Bu nedenle haftada bir gün, yoğun egzersiz yapmak yerine her gün düzenli ancak daha düşük yoğunluklu egzersiz yapılmalıdır.
- Doğru malzeme ve spor aletleri kullanmak da riskleri düşürecektir.